Masz kredyt hipoteczny? Sprawdź, czy bank musi ci zwrócić ubezpieczenie pomostowe. Jakie są zasady zwrotu opłat?

Ważna ustawa nowelizująca prawo bankowe weszła w życie 17 września 2022 r. Teraz banki muszą zwracać klientom koszty poniesione w związku z oczekiwaniem na wpis hipoteki do księgi wieczystej przy zakupie nieruchomości. Podczas starania się o kredyt hipoteczny klient zwykle czeka wiele miesięcy na wpis hipoteki, a przez cały ten okres bank nalicza dodatkowe opłaty. To tzw. ubezpieczenie pomostowe, stanowiące rodzaj ubezpieczenia dla banku na wypadek sytuacji, że coś pójdzie nie tak i do wpisania hipoteki jednak nie dojdzie. Tymczasem ze statystyk jasno wynika, że takie przypadki praktycznie się nie zdarzają, więc bank pobiera opłaty za nic.

Sprawdź: Domowy budżet. Jak go planować?

Po zmianach w prawie z 17 września za ubezpieczenie pomostowe nadal trzeba płacić, ale później bank musi zrobić jedną z dwóch rzeczy:

• zwrócić kredytobiorcy całą kwotę na wskazane konto bankowe,
• zaliczyć pobraną kwotę na poczet spłaty kredytu.

To, które z rozwiązań zostanie zastosowane, zależy od zapisów konkretnej umowy kredytowej. Do odzyskania jest (w zależności od kwoty kredytu) od kilkuset do kilku tysięcy złotych.

– Banki będą zwracać wszystkie dodatkowe opłaty poniesione przez kredytobiorców w okresie oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej! – napisał na Twitterze wiceminister sprawiedliwości, Marcin Warchoł. – (…) Koniec z pazernością banków!

Pierwotnie rząd planował, że zwrot opłat otrzymają jedynie kredytobiorcy, którzy podpiszą umowę kredytową po wejściu nowej ustawy w życie. Ci, którzy już spłacają kredyt hipoteczny, mieli nie odzyskać pieniędzy. Senat wprowadził jednak poprawkę, która to zmienia. Ostatecznie kwestia zwrotu opłat wygląda następująco:

• osoby, które podpisały umowę kredytową już po wejściu ustawy w życie (17 września 2022 r.), mają zagwarantowany zwrot pieniędzy,
• również kredytobiorcy, którzy podpisali umowę przed wejściem w życie nowej ustawy, otrzymają zwrot opłat, jeżeli wpisu hipoteki dokonano 17 września 2022 r. lub później,
• z kolei osoby z umowami podpisanymi przed wprowadzeniem nowej ustawy, które uzyskały wpis hipoteki przed 17 września 2022 r., nie mogą liczyć na zwrot pobranych kwot.

Środki są zwracane klientowi po ustanowieniu zabezpieczenia hipotecznego (po dokonaniu wpisu hipoteki do księgi wieczystej).

Procedura zwrotu środków z ubezpieczenia pomostowego jest bardzo prosta – wszystko dzieje się niemal automatycznie. Wystarczy, że kredytobiorca dostarczy bankowi potwierdzenie faktu, iż hipoteka została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości. Od tego momentu bank ma 60 dni na zwrócenie klientowi pieniędzy lub zaliczenie ich na poczet spłaty zobowiązania.

Na tym wszelkie formalności się kończą – klient banku nie musi robić już nic więcej. Warto dodać, że nakaz zwrotu środków obejmuje wszystkie umowy kredytowe, które spełniają ustawowe wymogi. Bank nie może zatem np. odmawiać zwrotu opłat, zasłaniając się brakiem odpowiedniego zapisu w umowie czy stosując jakiekolwiek inne wymówki.

Warto dodać, że jednocześnie Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad innymi zmianami w prawie, które mają skrócić wielomiesięczne kolejki w celu dokonania wpisu hipoteki. Stanie się to m.in. dzięki poszerzeniu uprawnień notariuszy do dokonywania takich wpisów, co ma odciążyć sądy, które dziś się tym zajmują same. Jak zapowiedziano, obywatel będzie miał wybór – albo skorzystać przy wpisie z usług notariusza, albo sądu wieczystoksięgowego. Pierwotnie projekt odpowiedniej ustawy miał zostać przyjęty jesienią 2022 r., jednak Sejm w całości go odrzucił. Krótko później rząd zapowiedział, że podejmie kolejną próbę uchwalenia przepisów o notariuszach w ramach projektu poselskiego.