Chełmska PWSZ oprócz kształcenia studentów prowadzi również badania naukowe na wysokim poziomie

- Chełmska PWSZ zaczynała skromnie, bo z jednym kierunkiem – matematyką. Od początku swego istnienia intrygowała jednak lokalną społeczność. Nie brakowało osób, które z przymrużeniem oka traktowały zapowiadane plany rozwojowe uczelni, a ich autorów uznawały za niepoprawnych marzycieli. Ci jednak, ulepieni z twardej gliny, rok po roku realizowali zamierzone cele. I tak w uczelni otwierane były nowe kierunki kształcenia i nowe specjalności - mówi prof. dr hab. Józef Zając Prorektor ds. Rozwoju Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie i jej założyciel.

Ogromną popularnością cieszyły się studia inżynierskie, które zostały uruchomione w pierwszych latach istnienia uczelni. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się kierunki: mechanika i budowa maszyn, elektrotechnika oraz budownictwo. Zgodę na ich prowadzenie uczelnia otrzymała jednocześnie. Dzięki temu zrealizowana została idea nauczycieli Technikum Mechanicznego, którzy marzyli, by ich szkoła położyła podwaliny pod wyższą uczelnię techniczną. Historyczny gmach technikum został przeznaczony zatem na siedzibę rektoratu PWSZ, a kształcenie techniczne na poziomie średnim było stopniowo wygaszane i zastępowane kształceniem na poziomie wyższym. Przez pewien czas uczniowie i studenci mieli nawet zajęcia w tym samym budynku.

- Później przyszedł czas na wprowadzenie specjalności lotniczych i na budowa własnego lotniska. Idea ta, mająca początkowo więcej przeciwników niż zwolenników, nawet na samej uczelni, otworzyła przed studentami nowe możliwości. Dzięki temu w chełmskiej PWSZ mogą oni zdobywać niezwykle prestiżowy zawód – pilota samolotowego, a teraz również helikopterowego. W pogoni za marzeniami przyjeżdżają do Chełma setki młodych ludzi z całej Polski, by właśnie tu, w chełmskiej Alma Mater, zdobywać odpowiednie kwalifikacje, które pozwolą im usiąść za sterami najnowszych samolotów pasażerskich podkreśla - prof. Józef Zając

Wspomnieć należy też o Seminarium Matematycznym, którego uczestnicy niezmiennie od szesnastu lat prowadzą bardzo zaawansowane prace badawcze. Ich dotychczasowe wyniki, opublikowane w dwóch grubych tomach, mają istotne znaczenie nie tylko jeśli idzie o rozwój matematyki teoretycznej, ale i stosowanej. Członkowie seminarium tworzą bowiem wynalazki, na które udzielane są patenty.

- Niektóre z tych wynalazków są zgoła przełomowe. Należy do nich dysza szybkiego przepływu gazów w silniku odrzutowym – rura, której poprzeczny przekrój powstał jako wynik rozwiązania pewnego problemu ekstremalnego dotyczącego kształtowania się czoła fali gazu przemieszczającego się w rurze. Wynik ten umożliwił otrzymanie rury, której kształt przekroju poprzecznego jest najlepszy z możliwych. Poprawa przepływu strumienia gazów w takiej dyszy polega na maksymalnym zmniejszeniu wytwarzanych oporów, co przekracza 16% przy prędkościach poniżej 1Mach. Problem ten znalazł również rozwiązanie przy prędkościach ponaddźwiękowych. Przekroczenie bariery dźwięku powoduje jednak konieczność gwałtownej zmiany kształtu wspomnianej dyszy wylotowej. Kiedy porównamy wynik uzyskanej poprawy przepływu gazów w rurach z wynikiem, jaki dało zastosowanie wingletów na końcach skrzydeł samolotów ( zmniejszenie oporów opływu powietrza o 0,01 % ) dojdziemy do wniosku, że badania należy kontynuować - mówi z dumą prof. Józef Zając.

Innym wynalazkiem jest łożysko kulkowe, zwane łożyskiem trójbieżnym, które przy podobnych parametrach materiałowych i obróbczych jakie stosuje się przy produkcji klasycznych łożysk dwubieżnych, osiąga maksymalną prędkość obrotową większą o ok. 40%.

- Inny schemat pracy kulek w takim łożysku został otrzymany w wyniku badań matematycznych nad mechaniką pracy łożysk kulkowych jedno- i wielobieżnych. Pierwsze egzemplarze takiego łożyska wyprodukowała już fabryka w Kraśniku, która planuje uruchomić ich produkcję. Dodatkową zaletą łożyska wynalezionego w chełmskim PWSZ jest jego możliwość przenoszenia dużych sił poprzecznych i poosiowych oraz bardzo cicha praca. Inne zagadnienia związane z poprawą własności łożysk tocznych są w trakcie opracowywania - podkreśla prof. Józef Zając.

Lista wynalazków, które zostały dokonane w chełmskim PWSZ jest znacznie dłuższa, jednak już przywołane przykłady pokazują, że uczelnia prowadzi badania naukowe na wysokim poziomie.

- Bez zwątpienia zatem nasza Alma Mater zasługuje, by nadać jej miano Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Chełmie - dodaje na zakończenie prof. Józef Zając.