Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zamość jest tym czymś, czyli półprzewodnik Michała K. CZĘŚĆ IV

Michał Kimak (opr. JN)
Jak powstawał ratusz.... półprzewodnik Michała Kimaka
Jak powstawał ratusz.... półprzewodnik Michała Kimaka materiały autora
O kamienicy nieznanego żołnierza, kamienicy puławskiej bądź kazimierzowskiej (nie do końca to ustalono) i - rzecz jasna - słów kilka o kamienicach ormiańskich. A w międzyczasie wiele danych o zamojskiej faunie, o tym dlaczego wieża Eiffla nie stanęła na Karolówce i, na zakończenie, bajka o... przeczytajcie sami. Zapraszamy - część czwarta Półprzewodnika Michała Kimaka "Zamość jest tym czymś".

Kamienica narożna z następnego kwartału w moim prywatnym nazewnictwie jest znana pod nazwą „kamienicy nieznanego żołnierza”. Otóż kiedyś miała attyki, nie miała zaś piętra. Posiadł ją niestety swego czasu Aszer Feldman i oprócz powyższych nieszczęsnych zmian dodał jej jeszcze balkony. Na całe szczęście balkony uległy kasacji (na początek nieźle). Ja jednak dla uczczenia pamięci właściciela nazywam ją, tak jak już powiedziałem. A nazywam ją tak, gdyż jako żołnierz, rzeczony Feldman był absolutnie nieznany.

Cały ten kwartał znany jest z tego, iż kiedy spojrzeć na niego z ratuszowych schodów jest po lewej. Żaden inny kwartał kamienic po lewej stronie się nie znajduje. Ha. Czyż to nie zaskakujące? Co najdziwniejsze, gdyby popatrzeć na fotografie z 1928... a nie sorry, to już wiecie. Ale żeby przegonić wycieczkę dalej muszę zająć ja jakąś anegdotą. Najlepiej, żeby jakoś związana była z miejscem przejścia , a więc…

Wchodzi koń , biedronka i stempel pocztowy do baru.

Nie, rzeczywiście z tym miejscem toto się nijak nie za bardzo kojarzy. Na całe szczęście dotarliśmy do następnego prostokąta zaczynającego się od budynku z apteką rektorską.

No to tu się wreszcie mogę popisać wiedzą. Gdyby kogoś na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu, ba, być może nawet kilkunastu lat bolała głowa to tutaj można było zawsze kupić takie specjalne pastylki, po których głowa nie boli. Miejska legenda mówi, że podobno w czasach głębokiego PRL-u bywały dni, kiedy pojawiał się w tutejszej aptece papier toaletowy, a na przełomie lat 80-tych i 90-tych można było tu podobno dostać pyzy w proszku. Ale kto by w takie głupoty wierzył. He, he (proszę w tym miejscu zaśmiać się szyderczo).

W tym kwartale mamy jeszcze na końcu kamienicę puławską czy tam kazimierzowską (cholera nie pamiętam). Wbił się w nią i próbował schronić przed deszczem jeden facet, niestety jak to zwykle w architekturze nie do końca mu się udało. Dzięki temu budynek otrzymał adekwatną nazwę. Na fotografii z 19…. itd., itp. etc. rtg (chyba przegiąłem z tym ostatnim, ale wiecie o co chodzi).

Następny kwartalik jest pełen nieznanych, acz wielce interesujących tajemniczek. Nie wiem czy Państwo wiedzą (he, he wiem, że nie macie pojęcia, ale takie krygowanie jest w pytę), ale w jednym z tych tajemniczych budynków wczesne dzieciństwo spędził człowiek znany ze stworzenia takich dzieł jak „Półprzewodnik …” czy innych (na razie to mój pod tym pseudonimem debiut więc w przypadku dobrej sprzedaży się coś jeszcze dopisze kiedyś).

Jest to najchętniej oglądany, choć muszę przyznać nie całkiem uświadomiony w oglądaniu fragment placu. No przynajmniej jeżeli chodzi o schodzenie w lewo z ratuszowych schodów. Każdy, nawet …………..….( tu wpisz nazwisko nielubianej, lub też całkowicie na odwrót postaci historycznej) czy inny jak złaził na dół w lewo, to najsampierw, tzn. najpierw, znaczy się najsamprzód spojrzał na ten ciąg kamienic. To tego kogoś na ogół natchynało (nowe słowa nie są nam w Zamościu niczym obcym jak widać). Jest jeszcze inna wersja dlaczegóż to te osoby spoglądały na ogół z góry schodów , na rzeczony kwartał. Otóż spoglądanie na tenże w trakcie podróży po stopniach w dół mogło wiązać się z nieprzestrzeganiem zaleceń BHP i spadywaniem po tychże bolesnym.

Kamienice ormiańske.

Dosyć biegania, zanim więc przejdziemy do bloków ormiańskich, które to mają różne takie frędzelki i inne kotyliony porobione na zewnątrz i w środku, to pora na garść faktów historycznych, ba nawet można powiedzieć kiść takich faktów, albo i nawet grono lub być może nawet trochę. Do chwili obecnej mogli się Państwo dowiedzieć, iż Zamość jako niedoszła stolica Wielkopolski lub Kaszub miał na swojej curriculi szczęście do spotykania różnych dziwnych indywiduów.

Do tych pór miasto moje jako tako doskonale sobie radziło z pozbywaniem się unych(tych indywiduów) różnymi, na ogół nie pozaprawnymi metodami. Na przykład delegacje z okolic Gdańska czy Poznania , które zwracały się do władz miasta o pozwolenie na uczynienie z Zamościa stolicy swoich regionów, tak sprytnie prowadzono po miejskich archiwach, aż natykano się na mapy, z których wynikało, iż Zamość nie leży w okolicy ich okolic.

Albo dajmy na to taki Eiffel , chciał taką paskudną metalową poczwarę gdzieś zdaje się na Karolówce postawić i trudno go było odpędzić aż tu nagle myśl jasna przeszyła radnych i zwrócono do obłastnego konsierwatiora zabitkow (nazwa ta w formie spolszczonej przetrwała do dziś) żeby temu Eifflu zabronił rzeczonej wieży stawiać, gdyż może ona uniemożliwić obserwację starego miasta od strony Wielączy. Ale ja teraz nie o takich ciekawostkach.

Teraz nastąpi fragment o faunie i florze tutejszej szczególnej. Na początek jeszcze jeden dowód na to, że Zamość i wszystko (no prawie wszystko, no część, no pewne ..... e tam) co z niego pochodzi potrafi w świecie i okolicach dojść do najwyższych zaszczytów. Otóż największa i jak do tej pory ostatnia końska bitwa rozegrała się niedaleko pod Komarowem. Nasze konie wygrały gdyż, być może nie w pełni świadomie, ale broniły gniazda swojej cywilizacji. Przecież nie gdzie indziej a w tutejszych kaczych dołach karmił się ojciec (w wieku kiedy konie mogą zajmować się tym co naprawdę lubią, czyli dojrzałym wyjechał do Hiszpanii w celach matrymonialnych) ojciec samego Incitatusa. Cesarz tak ze względu na osobisty urok jak i pochodzenie postanowił mu nadać godność senatorską ba przecież, cały senat przyjął taki awans z radością. Dopiero późniejsze intrygi zawistników, no i oczywiście tryb życia (stracił majątek prawdopodobnie na hazardowej grze w klasy) pozbawiły go tytułu. Historia pamięta go przecież jako jednego z niewielu senatorów tamtego okresu.

Rozynant dajmy na to został zakupiony ze względu na swoją nienaturalną szczupłość, a to po prostu przecież tęsknota za domem przy Peowiaków, lub jak mówią niektórzy historycy przy Królowej Jadwigi zaraz za sądem, bo tam się ponoć karmił.

Końduktor, ha, to był dopiero koń, ba na jego cześć dworzec pod miastem stoi.
I można by tak wyliczać godzinami, ale czas rzucić teraz nieco światła na inne gatunki. O krukach już wspominałem, czyli ssaki i ptaki zaliczone można powiedzieć, pora więc na gady i płazy oraz ryby i inne takie co nie bardzo pamiętam czy to zwierzęta, czy może ukwiały, albo wirusy (choć nie obiecuję, że do form wyższych z drzewa zoologii nie wrócę).

Dajmy na to żaby. Jak wszyscy doskonale wiemy, żaba została herbem miasta... (jego nazwa wyleciała mi teraz z głowy, ale to nie wpływa na resztę informacji)... otóż herbem tego miasta była jak napisałem żaba. A to jak wiadomo na pamiątkę dnia, w którym swoim kumkaniem i rechotaniem zwierzę to nie obudziło mieszkańców. Skutkiem czego rozpasane hordy zamojskich wojsk wraz z markietankami i co tam jeszcze z nimi akurat podróżowało zaatakowały je (to miasto) i w ramach operacji pokojowej doszczętnie je zniszczyły. Miasto było piękne, a dziś jakoś tak nikt już o nim nie pamięta, gdyż tak się właśnie walczy o pokój. Próżno szukać jego śladów, choć przecież wybrzeże Mongolii wydaje się być świetnym miejscem do budowy miasta, portu, zagród, jurt i osiedli, a jednak...

Albo teraz taki wąż. I tu znów Zamość. Historia jest znacznie nam czasowo bliższa. Pamiętacie może jedną z pierwszych komedii kina „Oblany ogrodnik„ się nazywała z tego co pamiętam. Otóż każdy wie, że wymieniony w tytule nieszczęśnik nadepnął był na węża ogrodniczego właśnie. Otóż ten film widziałem w domu, tak tu w Zamościu. Zdaje się ,że z okazji stulecia kina pokazywano go w telewizji czy tam w internecie, czy coś takiego.

Owady? A proszę bardzo. Co prawda pomnik ostatniego bastionu szarańczy (właściwie gniazda tylko) stoi (no poleguje raczej) w parku w niedalekim Zwierzyńcu, ale to tu pod Zamościem rozegrały się najważniejsze bitwy. Na pamiątkę tychże od czasu do czasu urządza się w naszym mieście dzień szarańczy. To nie jest oficjalna nazwa , ale tak można to określić. Sam pamiętam, był rok osiemdziesiąty drugi czy trzeci kiedy postanowiono otworzyć na Bohaterów Monte Cassino nowy spożywczy. Władze zadbały, by zaopatrzono go we wszelkie możliwe dobra. Były papierosy, wódka, piwo, ryż i inne takie rzadko widywane na półkach specjały. Ktoś jednak niby nieopatrznie napisał kartkę, że sklep będzie otwarty w ten i ten dzień o tej i o tej godzinie. To był szał. Ludzie się zjeżdżali z całej Polski i okolicy by w poczuciu wspólnoty przeżyć to cudowne święto.

Ale cofnijmy się do czas wcześniejszych. Konkretnie do momentu budowy miejskich murów. Otóż w mieście w czasach dawniejszych ze względu prawdopodobnie na przenikanie się kontynentalnego i morskiego klimatu, co jak wiadomo ma miejsce na Roztoczu. Otóż mówiąc konkretnie mamy w okolicach Zamościa wspaniały i niepowtarzalny mikroklimat, który pozwala na praktycznie błyskawiczne wykurowanie się każdej ameby. I tak to budując miejskie fortyfikacje postanowiono dla uczczenia, czy czegoś bardzo podobnego w każdym razie do uczczenia na przykład dla (i tu wstawiamy jakiś synonim), nadać im(murom) kształt ameby z jedną chorą nibynóżką, a zwłaszcza tą lekko z tyłu chyba prawą.

Na razie starczy o przyrodzie, tak więc musimy jakoś płynnie przejść do dalszego zwiedzania. No to może w ten sposób. Na tą chwilę pozwolą Państwo, że odejdę od ochów i achów nad tutejszą fauną i wrócę do oprowadzania, a że ochy są na literę „o” podobnie jak '"Ormianie " więc mamy ciąg kamienic ormiańskich. Świetnie wybrnąłem. Dobry jestem, tylko siąść i podziwiać.

Potomkowie Wizygotów , Asyryjczyków , Hotentotów, być może także Bułgarów i Semipałatyńczyków oraz różne inne narodowości zaludniały swego czasu Zamość. Najlepiej jednak radzili sobie biznesmeni z pogranicza Persji, Turcji i z samej właściwej Armenii, czyli Ormianie. Po prostu luksus, sprzedaje się świetnie. Każdy wiedział, że jeśli kupowałeś musułbas musiał mieć na metce SS. Za markę się przecież płaci. Wyobraźmy sobie scenę gdy zajechałeś do miasta i zauważyłeś, iż zbywa Ci z lekka na kapuście. Mogłeś jak w dym walić „Pod Anioła” albo „Pod małżeństwo” i dawaj nurzać się w furażowaniu w ozdobne piernacze, zgrabne misiurki, misternie zdobione pawęże (tylko nie automatyczne, do morskich podbojów dotrę być może później), i dalej żeby się popisać nowymi alufelgami uzupełniałeś rząd w czapraki, popręgi, naczółki, nachrapniki, hackamory, kawecany, kiełzna, wytoki i forgurty. I dopiero z takim sprzęcichem zajeżdżałeś po swoją przyszłą. Szyk i sznyt. I to wszystko w jednym miejscu, taka galeria handlowa i to z górnej półki.

A teraz może chwila przerwy i jeżeli maja Państwo ze sobą swoje pociechy, przeczytajcie im bajeczkę, która do dziś jest zrozumiała wśród części przynajmniej mieszkańców starego miasta, nawet „amerykanów”

Otóż:” Dygała krasnaja kaniła przez las na chawirkę do babki Jareckiej (Gruzinki). Tachała ze sobą pół bańki maryśki i słomiaka szpachlówy. Przylukał ją git wilk multirecydywa. Trzmychnął za drapaka i wali bajer.
- Gzie się szatasz lala?- ułybał się jak szutniak wilk.
- Tatata mnie z kwadrata wypchnął, abym szamańsko zatachała do babki Jareckiej to i targam tą sumkę a tam śmajo i dżem ehem i gięta a w kuwszynie rumbum
Wilk oblukał kaniołę szpulasa po sitwie na chawirę, obszamał Jarecką, pier…ął (niestety słowo to słyszałem, choć go nie rozumiem więc ma kropki) się na kojo i komarunek świruje.
Wtem wchodzi Czerwonka.
- Babciu, kto Ci takie gały obsztalował?
- A żebym lepiej mogła filować!
Obszamał Czerwonkę i dalej komaruje. Wtem wchodzi Gajowy z giwerą na ramieniu, pier….ął(znowu to samo) wilkowi fest sznyta na samarze, wydobył Jarecką i Czerwonkę i razem batłącha obalili.

Czytaj też:
Półprzewodnik Michała Kimaka - część I
Półprzewodnik Michała K. Część II
Zamość jest tym czymś. Część III

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Zamość jest tym czymś, czyli półprzewodnik Michała K. CZĘŚĆ IV - Zamość Nasze Miasto

Wróć na zamosc.naszemiasto.pl Nasze Miasto