Zamość: Rusza Centrum "Synagoga". Zdjęcia i program konferencji

Otwarcie synagogi i centrum zaplanowano na 5 kwietnia. „Synagoga” ma być ośrodkiem kultury, który służył będzie zarówno Żydom jak i mieszkańcom Zamościa. Teraz w gmachu działa już punkt informacji turystycznej i kulturalnej Szlaku Chasydzkiego oraz Multimedialne Muzeum Historii Żydów Zamościa i Okolic.

- Część powierzchni budynku została zaadaptowana na pomieszczenie dla organizacji pozarządowych zajmujących się kulturą. Gmach będzie również pełnić funkcje religijne, służąc za miejsce modlitwy odwiedzającym Zamość grupom żydowskim – tłumaczy Monika Krawczyk, Dyrektor Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, która wyremontowała synagogę.
- Otwarciu synagogi towarzyszyć będzie międzynarodowa konferencja naukowa „Historia i kultura Żydów w Zamościu i na Zamojszczyźnie”, która będzie miała miejsce w dniach 5-7 kwietnia 2011 r. Konferencja zorganizowana została przez Fundację oraz Pracownię Literatury Polsko-żydowskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – mówi Monika Krawczyk.

Zamojska renesansowa synagoga była restaurowana w latach 2009-2010 Żydowskiego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Honorowy patronat nad uroczystością otwarcia budynku objął prezydent, Bronisław Komorowski.

Zapraszamy do oglądania naszej galerii: synagoga przed i po remoncie.

PROGRAM KONFERENCJI

05. 04. 2011 (WTOREK)
* 13.00-15.45 – rejestracja uczestników w biurze konferencji w hotelu „Renesans”, zameldowanie referentów w pokojach hotelowych.
* 14.30-15.30 – obiad
* 16.00-16.15 – uroczyste otwarcie konferencji: Monika Krawczyk (Dyrektor Generalny FODŻ) i prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek (KUL)

Sesja pierwsza (16.15- 17.45)

Historia społeczności żydowskiej w Zamościu i na Zamojszczyźnie do roku 1939 (cz.I). Prowadzący: prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek (KUL)
* Dr Adam Kopciowski (UMCS) Stan badań nad historią i kulturą zamojskich Żydów – próba syntezy
* Mgr Kazimierz J. Latuch (Główny Urząd Statystyczny, Polskie Towarzystwo Demograficzne Warszawa), Żydzi w Zamościu i na Zamojszczyźnie (Wybrane dane statystyczne ze spisów ludnościowych i innych źródeł) [komunikat]
* Dr Hanna Węgrzynek (Żydowski Instytut Historyczny), Rola Żydów w gospodarce Ordynacji Zamojskiej w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku
* Mgr Aleksandra Bilewicz (UW), Frenkowie. Kim byli lwowscy i zamojscy Sefardyjczycy?
* 17.45-18.15 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja druga (18.15- 19.45)

Historia społeczności Żydowskiej w Zamościu i na Zamojszczyźnie do roku 1939 (cz. II). Prowadzący: dr Adam Kopciowski (UMCS)
* Dr Wiesław Partyka (KUL), Żydowscy lekarze i cyrulicy w Zamościu w XVII-XVIII wieku
* Mgr Ewa Kawałko (KUL), życie Żydów zamojskich w relacjach Altbergów
* Dr Jacek Feduszka (Muzeum Zamojskie w Zamościu), Żydzi zamojscy w powstaniach narodowych XIX wieku
* Prof. dr hab. Konrad Zieliński (UMCS, PWSZ w Zamościu), Zamojscy Żydzi w przeddzień i w latach Wielkiej Wojny
* 20.00- uroczysta kolacja

06. 04. 2011 (ŚRODA)
Sesja trzecia (09.00-10.30)

Wielkie postacie w historii Żydów Zamościa i Zamojszczyzny. Prowadząca: dr Agnieszka Żółkiewska (ŻIH)
* Mgr Bella Szwarcman-Czarnota (Stowarzyszenie „Midrasz”) Baal Szem z Zamościa i różne wersje opowieści o piwnicy
* Mgr Paweł Stefanek (UMCS) Róża Luksemburg jako Polka i socjalistka
* Mgr Franciszek Szpinda (KUL) Nie tylko humaniści – rodzina Kohnów z Narola
* 10.30-10.45 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja czwarta (10.45-12.15)

Kultura religijna i świecka Żydów Zamościa i Zamojszczyzny. Prowadząca: Weronika Litwin (FODŻ)
* Dr inż. Tobias Lamey (Lehrstuhl Baugeschichte RWTH Aachen), Rozważanie o pierwotnej bimie synagogi w Zamościu
* Mgr Joanna Kadłubowska-Wącior (Muzeum Regionalne w Łęcznej – Oddział Muzeum Lubelskiego w Lublinie), Żydowskie łaźnie rytualne na obszarze Ordynacji Zamojskiej w świetle zasobów Archiwum Państwowego w Lublinie
* Dr Marek Gąska (Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Zamościu im. Jana Zamoyskiego) Historia Żydów w mieście Grabowiec. Problematyka cmentarza i budowli z macew [komunikat]
* Mgr Łukasz Jasina (Instytut Sztuki PAN Warszawa) Żydzi z Zamojszczyzny w kinematografii światowej – zarys
* 12.15-12.30 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja piąta (12.30-14.00)

Wielcy pisarze języka jidysz w Zamościu i na Zamojszczyźnie. Prowadząca: prof. dr hab. Monika Adamczyk-Garbowska (UMCS)
* Dr Agnieszka Żółkiewska (Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma Emanuela Ringelbluma Warszawa), Icchok Lejbusz Perec – rewolucjonista z Zamościa
* Dr Dariusz Konrad Sikorski (Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku), Icchok Lejbusz Perec – Szałom Asz – od kulturowego pogranicza do centrum
* Dr Monika Szabłowska-Zaremba (KUL), Zamość w dramacie, dramat o narodzie – W nocy na Starym Rynku Icchoka Lejbusza Pereca
* Dr Agata Dąbrowska (Uniwersytet Łódzki), Żydowski Kupiec wenecki czyli Serkele Salomona Ettingera
* 14.00-15.00 – obiad

Sesja szósta (15.00-16.30)

Polscy literaci pochodzenia Żydowskiego o Zamościu i Zamojszczyźnie. Prowadząca: dr Anna Jeziorkowska-Polakowska (KUL)
* Mgr Artur Truszkowski (KUL), Rejent w Zamościu pisze wiersze. Nad rękopisami Bolesława Leśmiana
* Prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek (KUL), Krajobraz Zamojszczyzny i jego nowe znaczenia w poezji Arnolda Słuckiego
* Dr hab. Wacław Pyczek (KUL), Ojczyzny Arnolda Słuckiego. Z zagadnień obrazowania Poetyckiego
* 16.30-17.00 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja siódma (17.00-18.30)

Literatura polska wobec Zagłady. Prowadząca: dr Monika Szabłowska-Zaremba (KUL)
* Mgr Magdalena Szczypiorska-Mutor (Uniwersytet Warszawski), „Dotknąć ich świata” – mitopoetycka czasoprzestrzeń Żydowskiego Zamościa w „Zdjęciach ze starego, zniszczonego albumu 1900-1942” Judy Aizen i w „Zagładzie” Piotra Szewca.
* Dr Zbigniew Kopeć (Uniwersytet Adama Mickiewicza), Brzemię milczenia. Zamojszczyzna Piotra Szewca wydobywana z ciszy.
* Mgr Ewelina Tota (Uniwersytet Szczeciński), Zamość w prozie Piotra Szewca jako przykład ponowoczesnego regionalizmu
* Dr Anna Jeziorkowska-Polakowska (KUL) Jestem tylko pamięcią – o twórczości J.J.
* 18.30 - 19.00 – dyskusja

07. 04. 2011 (CZWARTEK)

Sesja ósma (09.00-10.30)

Wobec Zagłady cz. I. Prowadzący: prof. dr hab. Konrad Zieliński (UMCS/PWSZ w Zamościu)
* Dr Mariusz Koper (KUL), Zapomniane sztetl – Lubycza Królewska. Śladami nieistniejącego miasteczka
* Mgr Robert Kuwałek (Państwowe Muzeum na Majdanku) Zagłada sztetl. Żydzi w Izbicy pod okupacją nazistowską.
* Mgr Jakub Chmielewski (UMCS) Izbica jako przykład getta tranzytowego (1942-1943)
* BSc Jerzy Goldwag (Tel Aviv University) Obraz Zamościa w doświadczeniu rodzinnym
* 10.30-11.00 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja dziewiąta (11.00-12.30)

Wobec Zagłady (cz. II). Prowadzący: mgr Robert Kuwałek (Państwowe Muzeum na Majdanku)
* Mgr Regina Smoter Grzeszkiewicz, Żydowska społeczność Szczebrzeszyna
* Dr Saul Drajer (IWO Foundation), Jews of Szczebrzeszyn in Argentina. A dual feeling
* Mgr Marcin Fedorowicz, mgr Joanna Zętar (Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” Lublin), Kolekcja kolorowych fotografii Zamościa i okolic z 1940 roku autorstwa Maxa Kirnbergera, w zasobie Archiwum Fotografii Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” [komunikat]
* Mgr Dariusz Pawłoś, mgr Agnieszka Dzierżanowska, mgr Jerzy Woźniak (Fundacja
„Polsko-Niemieckie Pojednanie”), Idea i realizacja programu dokumentacyjnego „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką” [komunikat]
* 12.30-12.45 – dyskusja / przerwa na kawę

Sesja dziesiąta (12.45-14.15)

Żydzi Zamościa i Zamojszczyzny po roku 1944. Prowadząca: dr Hanna Węgrzynek (ŻIH)
* Prof. dr hab. Monika Adamczyk-Garbowska (UMCS), „To Pani Żyje?” Zamość po zagładzie w wybranych wspomnieniach, relacjach i reportażach w języku jidysz
* Dr Joanna Janicka (Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie), Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego społeczności Żydowskiej w rozwoju ruchu turystycznego w Zamościu
* Dr Adam Kopciowski (UMCS) Pinkes Zamoszcz – Księga pamięci Żydowskiego Zamościa
* Mgr Weronika Litwin (FODŻ), Rewitalizacja synagogi w Zamościu – prace konserwatorskie i adaptacja budynku na cele kultury

* 14.15-14.30– podsumowanie konferencji: dr Monika Szabłowska-Zaremba (KUL) oraz zamknięcie obrad: mgr Weronika Litwin (FODŻ) i prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek (KUL)